Pies to wierny przyjaciel i dla większości z nas członek rodziny. Kiedy przychodzi czas na pożegnanie z naszym czworonożnym towarzyszem, często zastanawiamy się, gdzie powinno być jego ostatnie miejsce spoczynku. Niestety, prawo polskie nie pozwala pochować zwierzęcia domowego w swoim ogrodzie lub w pobliskim lesie. W artykule przyjrzymy się przyczynom i konsekwencjom tego zakazu, zwrócimy też uwagę na alternatywy dla pochówku zwierzęcia.

Dlaczego istnieje zakaz pochówku w przydomowym ogródku?

Prawo zakazuje pochówku zwierząt w ogrodzie z kilku ważnych powodów:

•• Pochowanie zwierzęcia w ogrodzie może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego. Rozkładające się ciało może przyciągać gryzonie i inne zwierzęta dzikie, a także generować nieprzyjemne zapachy.

•• Składanie ciał zwierząt w ziemi bez odpowiednich środków ochrony może prowadzić
do zanieczyszczenia gleby i wód gruntowych. Zwierzęta, które zostały poddane eutanazji
w gabinecie weterynaryjnym otrzymały medykamenty, które są szkodliwe dla ludzi i dla środowiska.

•• Nieodpowiedni pochówek zwierzęcia może stanowić ryzyko dla zdrowia ludzi
w przypadku chorób przenoszonych z zwierzęcia na człowieka. Ciało psa, który odszedł
z powodu choroby zakaźnej, może być niebezpieczne dla innych zwierząt np. innych psów, które postanowią wykopać zwłoki pochowane w nieodpowiednim miejscu.

•• Zachowanie równowagi w przyrodzie jest kluczowe dla ochrony dzikich zwierząt. Dopuszczając pochówki w ogrodach, moglibyśmy zaburzać tę równowagę.

Alternatywy dla pochówku w ogrodzie

Choć nie można pochować psa w ogrodzie i w innym miejscu na własnej lub cudzej posesji, istnieją inne możliwości, które pozwalają godnie pożegnać naszego ukochanego pupila.

Cmentarz dla zwierząt

W wielu większych miastach istnieją specjalne cmentarze dla zwierząt, gdzie można pochować swojego pupila. Psie cmentarze zwane czasem „grzebowiskami” to legalna
i godna opcja, która pozwala na ustanowienie grobu i upamiętnienie zwierzęcia.

Kremacja

Kremacja zwierzęcia to coraz bardziej popularna opcja. Prochy pupila mogą być zachowane w specjalnej urnie lub rozsypane na specjalnie wyznaczonym terenie.
Obok kremacji zbiorowej/wspólnej z innymi psami istnieje też opcja kremacji indywidualnej. Jeśli chcesz zachować prochy swojego psa, ale nie mieszkasz blisko cmentarza dla zwierząt, kremacja indywidualna wydaje się dobrą alternatywą. Po kremacji dostajesz urnę z popiołami swojego zwierzaka. Urnę możesz przechowywać w domu,
ale też, tak przygotowane prochy możesz rozsypać w ogrodzie lub w ulubionym miejscu swojego czworonożnego przyjaciela.

Donacja ciał do badań naukowych

Możesz rozważyć donację ciała swojego psa do badań naukowych. To edukacyjna
i pożyteczna opcja, która może przyczynić się do postępu w dziedzinie medycyny weterynaryjnej zwłaszcza w zakresie leczenia chorób rzadkich. Ważne, aby przyszli lekarze weterynarii posiadali umiejętności oparte nie tylko na opisach przypadków z literatury,
ale również z praktyki.

Utylizacja

Pozostawienie czworonoga w lecznicy spowoduje, że jego ciało zostanie zabrane przez firmę transportową, zajmującą się zbieraniem „odpadów zwierzęcych” i spalone wraz
z innymi ciałami i szczątkami zwierząt. Pamiętaj, zawsze masz prawo do zabrania ciała swojego zwierzęcia z lecznicy. Żaden lekarz weterynarii nie może odmówić wydania zwłok psa jego właścicielowi. To Ty decydujesz, jaką formę pochówku wybierzesz dla swojego czworonoga. Lekarz może Cię jedynie poinformować o odpowiedzialności prawnej
za nielegalne zakopanie, zatopienie, czy porzucenie zwłok zwierzęcia.

Odpowiedzialność prawna za nielegalny pochówek

Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, opiekunowie zmarłych psów, jak również innych zwierzaków, nie mogą zakopywać ciał swoich pupili w lesie, przydomowym ogródku, czy na innej własnej bądź cudzej posesji. Zwłoki pupila muszą zostać pochowane na cmentarzu dla zwierząt, spopielone, bądź poddane utylizacji.

Samodzielny pochówek zwierzęcia w ziemi, w lesie lub w wodzie stanowi wykroczenie.

„Art. 154 § 2 kodeksu wykroczeń:

Kto na nienależący do niego grunt polny wyrzuca kamienie, odpady, złom
lub padlinę niebędące odpadami lub inne nieczystości, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 złotych”.

„Art. 162 §  1 kodeksu wykroczeń:

Kto w lasach zanieczyszcza glebę lub wodę albo wyrzuca do lasu kamienie, odpady, złom lub padlinę niebędące odpadami lub inne nieczystości, albo w inny sposób zaśmieca las, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny
nie niższej niż 500 złotych”.

„Art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych
u ludzi:

Właściciel, posiadacz lub zarządzający nieruchomością są obowiązani utrzymywać ją w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym, w szczególności […] usuwać padłe zwierzęta
z nieruchomości”. Kto wbrew powyższym obowiązkom, nie przestrzega wymagań higieniczno-sanitarnych, podlega karze grzywny (Art. 50 pkt 2 ww. ustawy).

Grzywna wymierzona za wskazane czyny może wynosić nawet 5000 złotych.

Pochówek psa jest ważnym i emocjonalnym momentem. Jednak warto zrozumieć, dlaczego prawo polskie zakazuje pochówku w miejscach do tego nieprzystosowanych. Alternatywy, takie jak cmentarze dla zwierząt, kremacja czy donacja do badań naukowych, pozwalają równie godnie pożegnać naszego ukochanego pupila i upamiętnić go
w najlepszy sposób. Każdy z nas ma prawo do wyboru formy pochówku swojego wiernego towarzysza.

„Psy nigdy nie umierają. One śpią w Twoim sercu”.

/Ernest Montague

2 listopada 2023 r.